Drummers op een begrafenis. Wat een feest….of juist niet?
In Nederland is het vrij ongebruikelijk om samen te zingen en te bewegen bij een begrafenis

To be or not to be….zelden was het toepasselijker in mijn leven. Zo was-ie er nog, zo was-ie weg…mijn vader….overleden.

Als jongste zoon werd ik ook geacht het woord te nemen. Gewoonlijk heb ik daar bepaald geen moeite mee maar nu kon ik het niet. Echt niet, niet met woorden. Niet met vaste stem…. maar wel met vaste hand.

Mijn ´stiefmoeder´ had namelijk tegen me gezegd dat mijn vader zo trots was op mij als leraar en muzikant. Hij had het vast heel fijn hebben gevonden als ik iets zou spelen op de begrafenis.

Mijn broer dacht daar een stuk genuanceerder over, om niet te zeggen dat het hem eigenlijk niets leek.
´Dat past toch helemaal niet, je maakt er vast weer zo´n feestje van zoals je altijd doet´. Hij was gewend aan mijn sessies onder andere bij zijn eigen bruiloft in Barcelona.
Swingende roffels, aanmoedigende kreten, zingende en ritmisch stampende mensenmassa´s, blaffende honden, een uitbarsting van plezier en levensvreugde; dat swingde altijd de pan uit.
Hij zag het al voor zich, taferelen als de begrafenis scêne uit de Benny Hill show of Monty Python…brrr….

In het uitvaartcentrum teken ik het condoleanceregister en schud de hand van mijn medemuzikanten, de Afrikanen Ndingo en Oscar, Wil, Simone, Peter en Coen. Mijn twee stagiaires van de opleiding Event & Organisatie van de HAN (Hogeschool Arnhem Nijmegen) zijn er ook en krijgen zo wel een heel brede scholing. Zij mogen opnames maken van het geheel. Achteraf bleek dat ze daar absoluut niet op voorbereid waren en vonden het veel te ongepast om snapshots en video´s te maken op zo´n plechtige gebeurtenis. Tja, ook wel wat voor te zeggen maar ik had jullie graag laten zien wat we speelden en hoe de aanwezigen reageerden.

In de aula wacht de kist met mijn overleden vader al op ons. De eerste mensen spreken, anderen luisteren of huilen zachtjes. Tjeemig, ik word er ook best emotioneel van. Gelukkig komt ons deel al snel. Ik verlaat de aula met de muzikanten en ga naar het gangetje ernaast. De instrumenten staan daar al klaar. Kleine shakers, grote duimpiano´s, een belletje…nee, geen djembé of doundoun. Geen concert…hier zijn kalme bodybeats en heartbeats meer op hun plek.

Zwijgend staan we tegenover elkaar, voorzichtig bewegend om geen geluid met de instrumenten te maken.

Ik moet denken aan de andere sessies die we op begrafenissen hebben gedaan
De laatste wens van de overledene, een liefhebber van Afrika, de weduwe was ons erg dankbaar voor onze “Burial Beats” Muzikaal stelde het niet veel voor maar de interactie en de emotionele waarde was veel belangrijker voor haar…én voor de muzikanten.

De andere keer was intiem en erg emotioneel bij het ten grave gaan van één van m’n cursisten die aan kanker overleed.

Mede door alle migranten begint gelukkig ook in Nederland het besef door te dringen dat er meer manieren zijn om de laatste eer te bewijzen.

En dat gaan wij nu ook doen. De zijdeur gaat open en de uitvaartbegeleider wenkt ons.
Pfhhh, dat gaat-ie dan….dit is mijn speech!

We lopen de zaal in en stoppen voor de kist, Ndingo staat in het midden wij er links en rechts dicht achter. Ik durf niet goed in de zaal te kijken en staar wat naar beneden. De drums en duimpiano´s zetten een melodietje in en Ndingo vraagt de aanwezigen om zachtjes mee te klappen.

Blij dat Ndingo en Oscar er zijn… hun ogen vol medeleven voor het verdriet om hun heen, maar met hun gulle lach bepalen zij voor een groot deel de sfeer van deze intieme happening. De mensen doen goed mee, ze klappen in de handen, wiegen ritmisch heen en weer, ze glimlachen zelfs of laten vrijuit de tranen lopen als er wat bodybeats en gebaren vanuit hun hart gemaakt worden. Dit is een fijn ritueel, letterlijk een mooi gebaar voor mijn vader én voor ons allemaal hier.

Even los van religie maar in vrijwel elke levensbeschouwing gaat men ervan uit dat de ziel bereikt en begeleidt kan worden via klanken, je stem en de intentie vanuit je gevoel, je hart. Dat doen we nu…. Ik zie de zaal met rustig bewegende mensen, hoor de klanken en heb de indruk dat ons bewustzijn voor een kort moment samenvalt om de overgang te vieren….dus toch een feestje?

Nee, geen party met uitspattingen maar wel een waardig en waardevolle overgangsritueel, een rite de passage. Mijn broer, had zich voor niets een beetje zorgen gemaakt. Na de begrafenis gaf-ie ook direct z´n complimenten aan ons.

Het ritme vertraagt en sterft uit, de klanken verstillen, stilletjes verlaten we het podium en kijken voor een laatste keer naar de kist.

Geen applaus voor ons dit keer maar inwendig applaudisseer ik voor onszelf, voor alle muzikanten, voor alle aanwezigen. Ik voel me erg dankbaar dat we dit gedaan hebben.

Wat mij betreft neemt Drum Cafe de ´begrafenis-beats´ in haar vaste repertoire op en ben ik er nog vaak bij vóór ik zelf de tonen vanuit een andere dimensie waarneem :-).